Πρόκειται για αυτοματοποιήσεις σε αγοραπωλησίες και κληρονομιές
Μια σειρά από νέες ρυθμίσεις που αφορούν στη διαδικασία μεταβίβασης ακινήτων έχει προγραμματίσει η ΑAΔΕ να τεθούν σε εφαρμογή από το επόμενο διάστημα, ενώ κάποιες από αυτές θα ισχύσουν από 1 Ιουνίου.
Οι αλλαγές έχουν να κάνουν με τον ΕΝΦΙΑ, την δήλωση Ε9, τις δωρεές και κληρονομιές, και άλλα διαδικαστικά ζητήματα ακινήτων.
Αναλυτικά οι αλλαγές που θα ισχύσουν είναι:
1. Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
Σε εφαρμογή αναμένεται να τεθεί από την 1η Ιουνίου 2023 η νέα διαδικασία σχετικά με το πιστοποιητικό του ΕΝΦΙΑ, που θα έχει ως εξής:
Σε κάθε εκποιητική δικαιοπραξία για τη μεταβίβαση ακινήτων με επαχθή αιτία ή τη σύσταση εμπράγματου δικαιώματος επ’ αυτού, το πιστοποιητικό αυτό θα πιστοποιεί μόνο ότι το συγκεκριμένο ακίνητο θα περιλαμβάνεται στη δήλωση ΕΝΦΙΑ των 5 προηγουμένων της μεταβίβασης ετών ή 6 εάν έχει ήδη εκδοθεί ο φόρος του τρέχοντος έτους και όχι ότι έχει καταβληθεί ο αναλογν φόρος για το συγκεκριμένο ακίνητο και ότι έχει ρυθμιστεί ο ΕΝΦΙΑ των υπόλοιπων ακινήτων για τα έτη αυτά, όπως ίσχυε ως τώρα.
Σε κάθε περίπτωση μεταβίβασης ακινήτου με επαχθή αιτία δεν θα είναι απαραίτητη η προσάρτηση στο μεταβιβαστικό συμβόλαιο του πιστοποιητικού που θα πιστοποιεί την ολοσχερή εξόφληση των επιμεριστικά αναλογούντων στο ακίνητο φόρων κληρονομιάς, δωρεάς-γονικής παροχής. Αυτό αφορά δηλαδή κάθε περίπτωση πώλησης ακινήτου.
Για να αποκλειστεί η μεταβίβαση με επαχθή αιτία (πώληση) αδήλωτων ακινήτων, θα γίνεται υποχρεωτική μνεία από τον συμβολαιογράφο στο συμβόλαιο που συντάσσει περί υποβολής της οικείας δήλωσης φόρου ανάλογα με την αιτία κτήσης του μεταβιβαζόμενου ακινήτου
2. Αυτόματη συμπλήρωση του Ε9
Τα στοιχεία των ακινήτων θα αντλούνται αυτόματα από την πλατφόρμα της ΑΑΔΕ «myPROPERTY» μέσω μιας νέας ψηφιακής εφαρμογής που έχει να κάνει με τη δήλωση Ε9 που θα συμπληρώνεται.
Επίσης επισημαίνεται πως ο φορολογούμενος πριν υποβάλλει δήλωση φόρου μεταβίβασης ή δήλωση δωρεάς ή γονικής παροχής ακινήτου θα πρέπει πρώτα να επικαιροποιήσει τα στοιχεία του σπιτιού που μεταβιβάζεται στο Περιουσιολόγιο – Ε9 μέχρι και το επόμενο, της μεταβίβασης, έτος. Αυτό ισχύει και για την υποβολή δήλωσης φόρου κληρονομιάς ακινήτου. Δηλαδή, οι φορολογούμενοι πριν υπογράψουν συμβόλαια θα πρέπει πρώτα να ελέγξουν τα στοιχεία του ακινήτου που μεταβιβάζεται και εάν υπάρχουν λάθη ή παραλείψεις, τότε θα πρέπει να διορθωθούν.
Μια ψηφιακή δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) με τις απαιτούμενες εισαγωγές, μεταβολές και διαγραφές στοιχείων ακινήτων θα δημιουργείται αυτόματα στην εφαρμογή «myPROPERTY» μετά την υπογραφή του συμβολαίου και την ανάρτησή του από τον συμβολαιογράφο.
Αυτό πρακτικά σημαίνει πως οι φορολογούμενοι δεν θα χρειάζεται να τροποποιούν οι ίδιοι τα στοιχεία της ακίνητης περιουσίας τους στο Ε9 όταν προχωρούν σε κάποια αγοραπωλησία, γονική παροχή ή δωρεά ακινήτου ή όταν κληρονομούν ακίνητα. Με βάση τα στοιχεία των δηλώσεων μεταβίβασης ακινήτων που υποβάλλονται υποχρεωτικά ηλεκτρονικά θα ενημερώνεται αυτόματα το Ε9.
3. Ψηφιακή υποβολή δήλωσης και στα προσύμφωνα
Επεκτείνεται η ψηφιακή υποβολή δηλώσεων Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων από τους συμβολαιογράφους, όταν πρόκειται για σύνταξη του οριστικού συμβολαίου για τη μεταβίβαση ακινήτου, μετά από προσύμφωνο. Προϋπόθεση είναι το οριστικό συμβόλαιο να μην απέχει πάνω από 2 χρόνια από το προσύμφωνο.
4. Κατάργηση του πιστοποιητικού περί μη οφειλής από δωρεές-κληρονομιές
Καταργείται η υποχρεωτική επισύναψη του πιστοποιητικού του άρθρου 105 του ν. 2961/2001 στις δηλώσεις φόρου κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής που εκδίδονται μέσω του «myPROPERTY» όταν από αυτές δεν προκύπτει φόρος ή αυτός έχει εξοφληθεί. Αντί αυτού, χρησιμοποιείται η ψηφιακή δήλωση, η οποία αντλείται από την πλατφόρμα «myPROPERTY» συνοδευόμενη από μια απλή υπεύθυνη δήλωση περί μη μεταβολής των στοιχείων.
5. Ηλεκτρονικές δηλώσεις για τις λοιπές περιπτώσεις
Στο άμεσο μέλλον πρόκειται να δοθεί η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής δηλώσεων Φόρου Μεταβίβασης Ακινήτων για περιπτώσεις ματαίωσης και ακύρωσης μεταβίβασης, μεταβίβασης σε εκτέλεση προσυμφώνου, ανταλλαγής ακινήτων, άρσης απαλλαγής ΦΜΑ για την αγορά πρώτης κατοικίας, και συνένωσης ακινήτων αλλά και η ψηφιακή υποβολή δηλώσεων Φόρου δωρεάς και γονικής παροχής για τροποποιητικές δηλώσεις.
Οι παραπάνω κατηγορίες δηλώσεων υποβάλλονται σήμερα χειρόγραφα στις Δ.Ο.Υ., δημιουργώντας γραφειοκρατική απασχόληση των συμβαλλομένων αλλά και των αρμοδίων υπαλλήλων της ΑΑΔΕ.
6. «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» για τις μεταβιβάσεις από 01.11.2023
Από την 1η Νοεμβρίου 2023 οι διαδικασίες μεταβίβασης ακινήτου θα διεκπεραιώνονται πλέον μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας «Ηλεκτρονικός Φάκελος Ακινήτου» της ΑΑΔΕ. Η λειτουργία της πλατφόρμας αυτής έχει σκοπό την υποστήριξη των συμβολαιογράφων, των πωλητών και των αγοραστών στη σύναψη των συμβάσεων, μέσω της απλούστευσης και της ψηφιοποίησης της διαδικασίας συλλογής των 11 δικαιολογητικών που απαιτούνται για τη σύνταξη των σχετικών συμβολαιογραφικών εγγράφων.
